Kayıtdışı Ekonomi Sorunu ve Çözüm Önerileri
Kayıtdışı Ekonomi Sorunu ve Çözüm Önerileri
Gürsel Baran, kayıtdışı ekonominin Türkiye'nin en büyük sorunu olduğunu belirtti. Yüksek vergiler ve faturasız alışveriş, kayıtlı ekonomiyi tehdit ediyor. Bu durum, düzgün çalışan üreticilere ve tüccarlara zarar veriyor.
Kayıtdışı Ekonominin Yaygınlaşması
ATO Başkanı Gürsel Baran, “Faturasız alışveriş yapmak moda oldu. Müşteri, ‘faturalı ürün’ almak istemiyor. Çünkü faturasız ve dolayısıyla çok daha ucuz alternatifleri bulabiliyor” dedi. Bu durum, işini düzgün yapan üreticilere zarar veriyor. Kayıtdışı alışveriş, kayıtlı ekonomiyi tehdit eden önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.
Baran, yüksek vergilerin kayıtsızlığı teşvik ettiğine dikkat çekti. “Mevcut uygulamalar kayıt dışına çıkanları cesaretlendiriyor. Kayıt dışı ile mücadele hızlı ve etkin yapılmazsa, kayıtlı olanlar ve dolayısıyla ekonomideki hastalıklar ağırlaşır” şeklinde uyarıda bulundu. Kayıtdışı ekonomi, Türkiye'nin ekonomik yapısını olumsuz etkiliyor.
Denetim Eksikliği ve Sonuçları
Baran, geçmişte sıkı denetimlerin olduğunu, ancak günümüzde kayıtsız ürünlerin serbestçe satıldığını belirtti. “Eskiden insanlar, ‘kayıtlı’ almak zorunda hissederdi. Şimdi kayıtsız ürünü küçük kamyonetlere koyup, dükkan dükkan gezip, serbestçe faturasız satış yapabiliyor” dedi. Bu durum, kayıt dışı ekonominin büyümesine yol açıyor.
Baran, “Kayıt altındakileri, işini iyi yapanı, vergisini zamanında ve tam ödeyeni sıkıntıya sokuyor” ifadesini kullandı. Kayıt dışı alışverişin yaygınlaşması, ekonomideki dengesizlikleri artırıyor. Bu durum, hem üreticileri hem de tüketicileri olumsuz etkiliyor.
Vergi Politikası ve Çözüm Önerileri
Baran, vergi politikasının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı. “Ticaret ve üretimin anayasası baştan yazılmalı. Öncelikle ‘vergi affı’ konusunun gündemden kalkması lazım” dedi. Vergi oranlarının düşürülmesi gerektiğini belirten Baran, bu durumun kayıtlı ekonomiyi teşvik edeceğini ifade etti.
Baran, “Vergi oranlarını düşürürsek, tahakkuk ve tahsilat oranlarının en az 5 kat artacağına inanıyorum” şeklinde konuştu. Kayıt dışı alışverişin önlenmesi için vergi oranlarının ödenebilir seviyede olması gerektiğini vurguladı. Bu, kayıtlı ekonomiyi destekleyecektir.
Finansman Sorunları ve KOBİ’ler
Baran, KOBİ'lerin finansmana erişim sorununa da değindi. “Büyüme ve kalkınmanın kaldıracı durumundaki yatırımlar için en önemli unsur, maliyeti düşük ve uzun vadeli finansmandır” dedi. KOBİ'lerin toplam kredi içindeki payının düşük olduğunu belirten Baran, alternatif finansman uygulamalarının gerekliliğini vurguladı.
Baran, “Kredi Garanti Fonu’nun değerlendirilebileceği ve alternatif kredi paketleri oluşturulabileceğine inanıyorum” ifadesini kullandı. KOBİ'lerin desteklenmesi, Türkiye'nin ekonomik büyümesi için kritik öneme sahip. Bu nedenle, finansman sorunlarının çözülmesi gerekiyor.
Nitelikli Eleman Sorunu
Gürsel Baran, iş dünyasında nitelikli eleman bulmanın zorlaştığını belirtti. “Üniversiteleri sayıda değil nitelikte yükseltmeliyiz. İhtiyacı karşılayamayan bölümleri dönüştürmeliyiz” dedi. Nitelikli iş gücünün eksikliği, sanayi ve üretim alanında sorunlar yaratıyor.
Baran, “En düşük memur maaşı 44 bin TL, en düşük işçi maaşı ise 22 bin TL. Bu fark, sanayide çalışmayı cazip kılmıyor” şeklinde konuştu. İş gücü piyasasında yaşanan bu dengesizlik, kayıt dışı ekonomiyi artıran bir diğer faktör olarak öne çıkıyor.