Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yoksulluk Üzerine Etkileri
10.01.2025 08:14
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başkanlık sistemi sonrası Türkiye'deki ekonomik durum, emekli aylıkları ve yoksulluk oranları üzerine detaylı bir analiz sunulmaktadır.

Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yoksulluk Üzerine Etkileri

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018 yılında yapılan başkanlık seçimlerinde, Erdoğan, “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz.” şeklinde açıklamalarda bulundu. Ancak, bu süreçte emekli aylıkları ve yaşam standartları üzerinde önemli değişiklikler yaşandı.

Başkanlık Sistemi ve Ekonomik Etkileri

Erdoğan, yetkiyi istediğinde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek ise 1.25 kuruştu. 6.5 yıl içinde ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığı sadece 9.4 kat arttı. Bu durum, emekli vatandaşların alım gücünü ciddi şekilde etkiledi.

2018’de Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiğinde Erdoğan’ın aylık geliri 76 bin 700 liraydı. Bugün ise bu rakam 379 bin 97 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise 12 bin 924 lira artarak 14 bin 469 liraya çıktı. Ancak, bu artış, emeklilerin yaşam standartlarını yeterince iyileştirmedi.

Emekli Aylıkları ve Alım Gücü

2018’de bir ekmek 1.25 lirayken, en düşük emekli aylığı ile 1.236 ekmek alınabiliyordu. Bugün ise ekmek fiyatı 12.5 liraya yükseldi ve emeklinin aylığıyla satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azalarak 1.158’e düştü. Emekli aylığıyla alınabilecek süt ve zeytinyağı miktarları da önemli ölçüde azaldı.

Emekli, Temmuz 2018’den önce aylık geliriyle yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugünkü geliriyle alabileceği çeyrek altın sayısı 3’ün altına düştü. 6.5 yıl önce 8.14 gram altına karşılık gelen en düşük emekli aylığı, bugün 4.8 gram altına eşdeğer hale geldi.

Yoksulluk ve Borç Durumu

Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranları zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. Bu durum, ekonomik istikrarı tehdit eden bir faktör haline geldi.

Yüzde 15.39’larda seyreden enflasyon, yüzde 70’leri aştı ve şimdi yüzde 44.38 seviyelerinde seyrediyor. 6.5 yılda takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Bu veriler, ekonomik zorlukların arttığını göstermektedir.

Sosyal Yardım ve İşsizlik Oranı

Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı. Bu durum, toplumun büyük bir kesiminin ekonomik zorluklarla başa çıkmakta zorlandığını ortaya koymaktadır. Yoksulluk oranlarının artması, sosyal yardımların önemini artırmaktadır.

Sonuç olarak, Türkiye’de başkanlık sisteminin getirdiği değişiklikler, emekli aylıkları ve yoksulluk oranları üzerinde derin etkiler yaratmıştır. Ekonomik istikrarın sağlanması için daha fazla önlem alınması gerekmektedir.

Bize Ulaşın