Türkiye Ekonomisinde Döviz Mevduatının Artışı ve Bölgesel Dağılımı

Türkiye Ekonomisinde Döviz Mevduatının Artışı ve Bölgesel Dağılımı
Türkiye'de iç ve dış gelişmelerin yol açtığı belirsizlikler, ekonomide kırılganlığı artırdı. Bu durum, döviz mevduatının artışını tetikledi. Ülke genelinde mevduatta dövizin payı yükselirken, özellikle İstanbul'da bu artış dikkat çekti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, yurt içi yerleşiklere ait toplam mevduat, ilk çeyrekte önemli bir artış gösterdi.
Mart sonu itibarıyla toplam mevduat 19 trilyon 711,6 milyar liraya ulaştı. Bunun 12 trilyon 705,2 milyar lirası TL cinsinden, 7 trilyon 6,4 milyar liralık bölümü ise döviz cinsi mevduatlardan oluştu. Bu dönemde döviz hesaplarındaki artış, toplam mevduatın büyük bir kısmını etkiledi.
İstanbul'un Mevduat Payı
İstanbul, Türkiye nüfusunun yüzde 18,3'ünü barındırırken, toplam mevduatın da yaklaşık yarısına sahip. Mart sonu itibarıyla İstanbul'daki toplam yurt içi mevduatın yüzde 45,6'sı, büyük hacimde şirket hesaplarının da bulunduğu bu ildeki mudilere aittir. İstanbul, TL mevduatının yüzde 45,2'sine ve döviz mevduatının yüzde 46,4'üne sahiptir.
İlk çeyrekte İstanbul'un TL mevduatı yüzde 6 artarken, döviz mevduatındaki artış yüzde 26,1'e ulaştı. Böylece toplam mevduatı yüzde 12,5 oranında bir artış gösterdi. İstanbul'un toplam mevduat hacminin yüzde 36,1'ini döviz mevduatı oluşturuyor.
Aksaray ve Diğer İllerin Durumu
Aksaray, toplam mevduatı içinde dövizin payı en yüksek il olarak birinciliğini sürdürdü. Mart sonu itibarıyla Aksaray'ın toplam mevduatının yüzde 48,8'ini döviz hesapları oluşturdu. Bu oran, 2024 sonunda yüzde 48,2 düzeyindeydi. Aksaray'ı, Bingöl ve Elâzığ gibi iller takip ediyor.
Mevduatta döviz oranı yüksek olan diğer iller arasında Bayburt ve Çankırı da yer alıyor. Bu illerde döviz mevduatının artışı, ekonomik belirsizliklerin etkisiyle daha da belirgin hale geldi. Aksaray, bu alandaki liderliğini korumaya devam ediyor.
Bölgesel Dağılım ve Kişi Başı Mevduat
Toplam yurt içi mevduatın yüzde 54,1'i Marmara bölgesinde bulunuyor. İstanbul'un yanı sıra Kocaeli ve Bursa gibi iller de bu bölgedeki mevduat hacmini artırıyor. Marmara'nın toplam mevduat hacmi 10 trilyon 660,3 milyar lira olarak kaydedildi.
Kişi başına ortalama mevduat miktarı açısından Marmara bölgesi 401 bin 521 lira ile ilk sırada yer alıyor. Bu bölgeyi İç Anadolu ve Ege izliyor. Ancak, kişi başına mevduat miktarında Marmara ile Doğu Anadolu arasında 6 katlık bir fark bulunuyor.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
Türkiye'de döviz mevduatındaki artış, ekonomik belirsizliklerin bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Bu durum, bankacılık sektöründe önemli değişikliklere yol açabilir. Özellikle İstanbul ve Aksaray gibi illerdeki yüksek döviz mevduat oranları, gelecekteki ekonomik gelişmeler açısından dikkatle izlenmelidir.
Ekonomik istikrarın sağlanması, döviz mevduatındaki bu artışın önüne geçebilir. Ancak, mevcut durum, Türkiye'nin ekonomik yapısında önemli bir değişim sürecinin başladığını gösteriyor. Bu süreç, hem yerel hem de uluslararası yatırımcılar için kritik bir dönem olabilir.