Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, 2024 yılında kayıt dışı ekonomiyle mücadelede 1,1 milyonu aşan saha denetimi gerçekleştirdi. Bu denetimlerde önemli tespitler yapıldı ve büyük miktarda vergi tahakkuk ettirildi.

2024 Yılında Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadelede Önemli Gelişmeler

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), 2024 yılında kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında 1,1 milyonu aşan saha denetimi gerçekleştirdi. Bu denetimlerde tespit edilen uyumsuzluklar sonucunda 7,4 milyar lira ceza kesildi. Ayrıca, 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele, ülke ekonomisinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için kritik bir öneme sahiptir.

GİB, vergi kayıp ve kaçağını önlemek amacıyla saha denetimlerine ağırlık verdi. Bu kapsamda, uyumsuz mükellefleri tespit etmek için analizler gerçekleştirildi. İhbar ve şikayetlerle sahadan gelen öneriler de dikkate alınarak denetim alanları belirlendi. 2024 yılında birçok sektörde KDV oran uyumsuzluğu, belge düzeni ve ödemelerin kayıtlarla uyumu gibi konular denetlendi.

Kira Geliri Beyan Eden Mükellef Sayısı 376 Bin Arttı

GİB, kira gelirlerine yönelik 2024 yılında önemli bir çalışma gerçekleştirdi. İçinde kiracı olduğu değerlendirilen 425 bin konutta yoklama yapıldı. Bu çalışma sonucunda 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı. Böylece, beyanname veren mükellef sayısında yüzde 26 artış meydana geldi.

Bu süreçte, 55 bine yakın mükellef geçmiş yıllara ait kira beyannamesi vermeye teşvik edildi. Verilen beyannamelerle 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi. GİB, kira gelirlerinin doğru beyanı için benzer çalışmalara devam edecektir.

Bandrollü Ürünlere Özel Takip

Tütün ve alkollü içkilerde bandrol uygulaması, 2007 yılından beri devam etmektedir. Bu uygulama sayesinde, bu ürünlerin kaçak veya kayıt dışı olup olmadığı kolaylıkla tespit edilebilmektedir. Gelir İdaresi, bu alanda yetiştirilmiş bandrol ekipleriyle denetimlerini sürdürmektedir.

2024 yılında, bandrol ekipleri 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon dal makaron denetledi. Bu denetimlerde kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki ürünü ile 120 milyon dal makaron, adli sürecin başlatılması amacıyla kolluk kuvvetlerine bildirildi.

132,5 Milyar Liralık Kayıt Dışı Hasılat İçin İzahta Davet

GİB, nakdin yoğun kullanıldığı sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçleri başlattı. Fiziki ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı veya IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıt dışı bırakılan hasılatlar analiz edildi. Bu yollarla elde edilen ancak kayıtlara yansımayan hasılatlar için mükelleflerden izahat istendi.

Özellikle şirketlerin ortaklarına dağıttığı kar payı, sporcuların elde ettiği ücret gelirinin beyanı gibi konuların da aralarında bulunduğu 25 farklı konuda vergi ziyaına neden olan mükellefler tespit edildi. Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle temasa geçilerek, 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat için gönüllü uyum ve izaha davet çalışması başlatıldı.

Vergiye Gönüllü Uyum Gözetilecek

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, denetimlerin önemine dikkat çekti. Geçtiğimiz yıl yapılan düzenlemelerle vergi cezalarında etkinliğin artırılması amacıyla ceza tutarlarında önemli artışlar yapıldı. Kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngörüldü.

Şimşek, kayıt dışılıkla mücadele amacıyla yapılan saha denetimlerinde önemli tespitler yapıldığını vurguladı. Vergide adalet ve verimlilik ilkesi çerçevesinde kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye yönelik denetimlerin yeni nesil analiz teknikleriyle süreceğini belirtti. Bakanlık, bu yıl da vergiye gönüllü uyumu gözetirken kayıt dışıyla mücadele denetimlerini artırarak yeni bir safhaya geçecektir.